موضوع : اثبات وجود واجب از راه اثبات حمل عدم واجب بالذات بر هر معدوم

كليد واژه‌ها : برهان صديقين - اثبات واجب - وجود خدا - 

مقدمه اول : (هيچ واجب الوجودی، عدم «واجب الوجود» نيست) زيرا عدم «واجب الوجود» نقيض واجب الوجود است، و هيچ نقيضي بر نقيض خود قابل حمل نيست؛ و گرنه تناقض لازم ‌مي‌آيد؛ پس بايد عدم «واجب الوجود» از واجب الوجود سلب گردد.

مقدمه دوم : (هر معدومي، عدم «واجب الوجود» است)؛ زيرا اگر اين گزاره درست نباشد، بايد درست باشد كه «برخي معدومها، واجب الوجودند»؛ چون اگر موضوع اين گزاره نه عدم «واجب الوجود» باشد و نه «واجب الوجود» ارتفاع نقيضين لازم مي‌آيد؛ ولي روشن است چنين گزاره‌اي نادرست است و گرنه تناقض لازم مي‌آيد؛ چون موضوع گزاره هم معدوم است، و هم به‌خاطر صدق عنوان «واجب الوجود» بر او، بايد ضروري الوجود؛ و بنابراين بايد موجود باشد، و اين آشكارا تناقض است؛ پس مدعاي ما در مقدمة دوم درست است.

حال دو مقدمه‌ي فوق را ضميمه هم مي‌كنيم، و يك قياس اقتراني شكل دوم تشكيل مي‌دهيم بدين صورت

(هيچ واجب الوجودی، عدم «واجب الوجود» نيست) و (هر معدومي، عدم «واجب الوجود» است) كه بر اساس شكل دوم نتيجه مي‌دهد كه «هيچ واجب الوجودي، معدوم نيست»؛ و بنابراين بايد واجب الوجود موجود باشد؛ و گرنه ارتفاع نقيضين لازم مي‌آيد.